9. ไทย้อ
การแต่งกาย ชายมีฐานะดี นิยมเครื่องตกแต่งที่ส่งมาจากญวนใช้ผ้าฝ้ายและไหมตัดเสื้อคล้ายเสื้อญวน เป็นเสื้อผ่าอก แขนยาวและกว้าง นุ่งผ้าโจงกระเบน ส่วนชายฐานธรรมดานิยมใส่เสื้อทอด้วยผ้าสีดำเรียกว่า “เสื้อปีก” คล้ายเสื้อใส่ทำนา นุ่งโจงกระเบน ผู้หญิงนิยมนุ่มซิ่นหมี่ มีเชิงแบบ “ตันเต๊าะ” ของชาวผู้ไทแต่แถบเล็กกว่า ไม่นิยมสีครามเข้ม สวมเสื้อปีกแบบญวนและนิยมสวมเสื้อคอกระเช้า หรือเสื้อหมากกะแหล่งอีกด้วย
10. กะเลิง
การแต่งกาย ในอดีตผู้ชายนิยมนุ่งผ้าโสร่งทิ้งชายให้สั้นครึ่งแข้ง สวมเสื้อแขนกระบอกไม่ผ่าอก หวีผมเสย ทัดดอกจานสีแดงและสักรูปนกที่แก้ม ปัจจุบันการแต่งกายของชาวกะเลิงคล้ายกับชาวไทอีสานทั่วไป
11. ไทพวน
การแต่งกายผู้หญิงนิยมนุ่งซิ่น สวมเสื้อตามสมัยนิยม หญิงสูงวัยมักนิยมเสื้อ “คอกระทะ” หรือเสื้อ“อีเป้า” (เสื้อคอกระเช้า) การแต่งกายในรูปแบบเดิม หญิงมักไว้ผมยาวมุ่นเกล้าไว้ด้านหลัง ใช้ผ้าพันรอบอกแทนการสวมเสื้อ นุ่งซิ่นตีนจกหรือสีพื้น แทรกลายขวาง บางถิ่นนิยมนุ่งซิ่นมัดหมี่ ชายมักนุ่งกางเกงขาก๊วยสีดำและใส่เสื้อสีดำ
การแสดงที่เป็นเอกลักษณ์ของชาวพวนคือการลำพวน ผู้ลำจะนั่งกับพื้น ดนตรีที่ประกอบลำคือ แคน หมอแคนจะนั่งหน้าไปหาคนลำ ทำนองการลำของหมอลำพวนจะร้องเป็นท่อน ๆคล้ายบทสวด แต่ละวรรคจะประกอบด้วยทำนองขึ้น ๆ ลง ๆ เป็นแบบแผน พอสิ้นวรรคหนึ่ง ๆ ทั้งเสียงแคนและเสียงลำจะหยุดเป็นห้วง ๆ เนื้อหาของบทลำมีตั้งแต่คำสอนจนถึงบทเกี้ยวพาราสี
การแต่งกาย ชายมีฐานะดี นิยมเครื่องตกแต่งที่ส่งมาจากญวนใช้ผ้าฝ้ายและไหมตัดเสื้อคล้ายเสื้อญวน เป็นเสื้อผ่าอก แขนยาวและกว้าง นุ่งผ้าโจงกระเบน ส่วนชายฐานธรรมดานิยมใส่เสื้อทอด้วยผ้าสีดำเรียกว่า “เสื้อปีก” คล้ายเสื้อใส่ทำนา นุ่งโจงกระเบน ผู้หญิงนิยมนุ่มซิ่นหมี่ มีเชิงแบบ “ตันเต๊าะ” ของชาวผู้ไทแต่แถบเล็กกว่า ไม่นิยมสีครามเข้ม สวมเสื้อปีกแบบญวนและนิยมสวมเสื้อคอกระเช้า หรือเสื้อหมากกะแหล่งอีกด้วย
10. กะเลิง
การแต่งกาย ในอดีตผู้ชายนิยมนุ่งผ้าโสร่งทิ้งชายให้สั้นครึ่งแข้ง สวมเสื้อแขนกระบอกไม่ผ่าอก หวีผมเสย ทัดดอกจานสีแดงและสักรูปนกที่แก้ม ปัจจุบันการแต่งกายของชาวกะเลิงคล้ายกับชาวไทอีสานทั่วไป
11. ไทพวน
การแต่งกายผู้หญิงนิยมนุ่งซิ่น สวมเสื้อตามสมัยนิยม หญิงสูงวัยมักนิยมเสื้อ “คอกระทะ” หรือเสื้อ“อีเป้า” (เสื้อคอกระเช้า) การแต่งกายในรูปแบบเดิม หญิงมักไว้ผมยาวมุ่นเกล้าไว้ด้านหลัง ใช้ผ้าพันรอบอกแทนการสวมเสื้อ นุ่งซิ่นตีนจกหรือสีพื้น แทรกลายขวาง บางถิ่นนิยมนุ่งซิ่นมัดหมี่ ชายมักนุ่งกางเกงขาก๊วยสีดำและใส่เสื้อสีดำ
การแสดงที่เป็นเอกลักษณ์ของชาวพวนคือการลำพวน ผู้ลำจะนั่งกับพื้น ดนตรีที่ประกอบลำคือ แคน หมอแคนจะนั่งหน้าไปหาคนลำ ทำนองการลำของหมอลำพวนจะร้องเป็นท่อน ๆคล้ายบทสวด แต่ละวรรคจะประกอบด้วยทำนองขึ้น ๆ ลง ๆ เป็นแบบแผน พอสิ้นวรรคหนึ่ง ๆ ทั้งเสียงแคนและเสียงลำจะหยุดเป็นห้วง ๆ เนื้อหาของบทลำมีตั้งแต่คำสอนจนถึงบทเกี้ยวพาราสี
แหล่งที่มา
1.จาก “สังคมและวัฒนธรรมอีสาน” เอกสารประกอบนิทรรศการถาวร “อีสานนิทัศน์” 2549 หน้า 125-188
0 ความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น